Nie ulega wątpliwości, iż masowa emigracja obywateli Ukrainy do Polski wiąże się także z nowymi problemami prawnymi w stosowaniu prawa. Przede wszystkim z koniecznością stosowania przez polskie sądy i na terytorium Polski przepisów Republiki Ukrainy do stosunków rodzinnych obywateli Ukrainy.
Dlatego też chcielibyśmy przybliżyć regulacje ukraińskiego prawa rodzinnego, gdyż przepisy te w wersji polskiej w zasadzie nie są w żaden sposób dostępne w Polsce.
Nadmienić przy tym trzeba, iż tłumaczenie to ma charakter autorski ( wykonane przy współpracy prawników, adwokatów ukraińskich jak i polskich), co po pierwsze oznacza, iż nie stanowi ono samo w sobie wiążącej normy prawnej- ta jest tekst w języku ukraińskim, a po drugie stanowi przedmiot prawa autorskich Kancelarii Adwokacko Radcowskiej Kacprzak Kowalak w Poznaniu. Tak więc drogi czytelniku jeżeli chcesz wykorzystać niniejsze tłumaczenie, je powielić musiałbyś uzyskać naszą zgodę.
W niniejszym wpisie prezentujemy jedynie część regulacji ukraińskiego Kodeksu rodzinnego, dalsze tłumaczenia znajda się także na stronach niniejszego bloga.
KODEKS RODZINNY UKRAINY
(Najwyższa Rada Ukrainy (NRU), 2002, nr 21-22, s. 135,
na dzień 02.02.2018 r.)
Dział 4
REJESTRACJA MAŁŻEŃSTWA
Artykuł 27. Znaczenie państwowej rejestracji małżeństwa
- Państwowa rejestracja małżeństwa jest ustanowiona w celu zapewnienia stabilności relacji między kobietą i mężczyzną, ochrony praw i interesów małżonków, ich dzieci, a także w interesie państwa i społeczeństwa.
- Państwowa rejestracja małżeństwa poświadczana jest Świadectwem o małżeństwie, którego wzór zatwierdzany jest przez Gabinet Ministrów Ukrainy.
Artykuł 28. Wniosek o rejestrację małżeństwa
- Wniosek o rejestrację małżeństwa składa kobieta i mężczyzna do dowolnego organu państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego według ich wyboru.
Osoby, które złożyły wniosek o rejestrację małżeństwa, są uważane za narzeczonych.
- Wniosek o rejestrację małżeństwa składa kobieta i mężczyzna osobiście.
- Jeśli kobieta i (lub) mężczyzna nie mogą przez poważne przyczyny osobiście złożyć wniosku o rejestrację małżeństwa do władzy państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego, to taki wniosek notarialnie poświadczony mogą złożyć ich przedstawiciele. Pełnomocnictwa przedstawiciela powinny być poświadczone notarialnie.
- Jeśli rejestracja małżeństwa w danym dniu nie odbyła się, wniosek o rejestrację małżeństwa traci swoją moc po upływie trzech miesięcy od dnia jego złożenia.
Artykuł 29. Zapoznanie się narzeczonych z ich prawami i obowiązkami
- Organ państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego jest zobowiązany do zapoznania narzeczonych z ich prawami i obowiązkami jako przyszłych małżonków i rodziców i ostrzec o odpowiedzialności za ukrywanie przeszkód do zawarcia małżeństwa.
Artykuł 30. Wzajemna świadomość narzeczonych o stanie zdrowia
- Narzeczeni mają obowiązek informować siebie nawzajem o stanie swojego zdrowia.
- Państwo zapewnia tworzenie warunków dla opieki zdrowotnej oraz badania narzeczonych.
3.Procedura przeprowadzania badań lekarskich narzeczonych jest ustalana przez Gabinet Ministrów Ukrainy..
- Wyniki badań lekarskich są tajemnicą i są znane tylko dla narzeczonych.
- Ukrywanie informacji o stanie zdrowia przez jednego z małżonków, w następstwie którego może dojść do naruszenia (doszło do naruszenia) fizycznego lub psychicznego zdrowia innego partnera lub ich potomków, może być podstawą do uznania małżeństwa za nieważne.
Artykuł 31. Zobowiązania narzeczonych w przypadku rezygnacji z zawarcia małżeństwa
{Część pierwsza artykułu 31 uchylona na podstawie Ustawy nr 524-V od 22.12.2006}
{Część druga artykułu 31 uchylona na podstawie Ustawy nr 524-V od 22.12.2006}
- Osoba, która wycofała się z małżeństwa, jest zobowiązana do zwrotu drugiej stronie kosztów, które zostały przez nią poniesione w związku z przygotowaniem się do ślubu i wesela.
Takie koszty nie podlegają zwrotowi, w przypadku rezygnacji z małżeństwa na skutek sprzecznego z prawem, niemoralnego zachowania się panny młodej, pana młodego, ukrywaniem przez nią/niego okoliczności, które mają dla kogoś, kto zrezygnował z małżeństwa, istotne znaczenie (ciężka choroba, posiadanie dziecka, skazujący wyrok sądu w sprawie karnej itp.).
- W przypadku rezygnacji z małżeństwa osoby, która otrzymała prezent w związku z przyszłym małżeństwem, umowa darowizny na żądanie osoby, która dokonała darowizny może być unieważniona przez sąd.
W przypadku unieważnienia umowy osoba ma obowiązek zwrócić rzecz, która została jej podarowana, a jeśli rzecz nie została zachowana do zwrotu jej wartości.
Artykuł 32. Czas rejestracji małżeństwa
- Małżeństwo jest zarejestrowane po upływie jednego miesiąca od dnia złożenia przez osoby wniosku o rejestrację małżeństwa.
W przypadku zaistnienia uzasadnionych przyczyn kierownik organu państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego zezwala na rejestrację małżeństwa po upływie miesięcznego okresu.
- W przypadku ciąży panny młodej, urodzenia się dziecka, a także, jeśli istnieje bezpośrednie zagrożenie dla życia panny młodej lub pana młodego, małżeństwo jest rejestrowane w dniu składania wniosku lub w każdy inny dzień na życzenie narzeczonych w ciągu jednego miesiąca.
- Jeśli są znane informację o obecności przeszkód do zawarcia małżeństwa, kierownik organu państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego może odroczyć zarejestrowanie małżeństwa, ale nie więcej jak na trzy miesiące. Decyzja o takim odroczeniu może być zaskarżona do sądu.
Artykuł 33. Miejsce rejestracji małżeństwa
- Małżeństwo jest rejestrowane w pomieszczeniu organu państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego.
Na wniosek narzeczonych rejestracja małżeństwa odbywa się w uroczystej atmosferze.
- Na wniosek narzeczonych rejestracja małżeństwa może odbyć się według ich miejsca zamieszkania, miejscu świadczenia stacjonarnej opieki medycznej lub w innym miejscu, jeśli nie mogą oni z uzasadnionych powodów przyjechać do państwowej rejestracji aktów stanu cywilnego.
Artykuł 34. Rejestracja małżeństwa w obecności panny młodej i pana młodego
- Obecność panny młodej i pana młodego w momencie rejestracji ich małżeństwa jest obowiązkowa.
- Rejestracja małżeństwa przez pełnomocnika zabrania się.
Artykuł 35. Prawo na wybór nazwiska przy rejestracji małżeństwa
- Narzeczeni mają prawo wybrać nazwisko jednego z nich, jako wspólne nazwisko małżonków lub zachować swoje dotychczasowe nazwisko, które mieli przed zawarciem małżeństwa.
- Narzeczona, narzeczony mają prawo dołączyć do swojego nazwiska nazwisko pana młodego, panny młodej. Jeśli oboje chcą mieć podwójne nazwisko, za ich zgodą wyznacza się nazwisko od którego będzie zaczynać się ich wspólne nazwisko.
Połączenie więcej niż dwóch członów nazwisk nie jest dozwolone, o ile nie wynika to ze zwyczaju mniejszości narodowej, do którego należy narzeczona i (lub) narzeczony.
- Jeśli w momencie rejestracji małżeństwa nazwisko narzeczonej, narzeczonego jest już podwójne, ona/on ma prawo wymienić jedno z członów swojego nazwiska na drugie nazwisko.
Artykuł 36. Skutki prawne małżeństwa
- Małżeństwo jest podstawą do wstąpienia w prawa i obowiązki małżonków.
- Małżeństwo nie może być podstawą do udzielenia osobie ulg lub korzyści, a także do ograniczenia jej praw i wolności, które zostały ustanowione przez Konstytucję i ustawy Ukrainy.
Artykuł 37. Legalność małżeństwa
- Małżeństwo jest legalne z wyjątkiem przypadków określonych w części pierwszej – trzeciej artykuł 39 Kodeksu, a także, jeżeli nie jest ono uznane za nieważne wyrokiem sądu.