Postępowanie dyscyplinarne nauczycieli

Postępowanie dyscyplinarne nauczycieli – Prawo oświatowe

Nasza Kancelaria od wielu lat specjalizuje się w prawie oświatowym, szczególnie w kwestii prowadzenia spraw dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli.

Pomoc prawną w tym zakresie zatrudnieni w naszej kancelarii adwokaci i radcowie prawni świadczą zarówno na rzecz nauczycieli, jak i dyrektorów szkół, organów prowadzących szkoły, jak też rodziców uczniów.

Nasi prawnicy, biorąc pod uwagę fakt, że prawo oświatowe jest specjalizacją, którą zajmuje się niewiele kancelarii na rynku usług prawniczych, świadczą usługi w zakresie postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli nie tylko w miejscu siedziby kancelarii – w Poznaniu, ale także na terenie całej Polski i w różnej formie (w tym online).

O tym, że zatrudnieni w naszej kancelarii prawnicy są specjalistami w zakresu prawa oświatowego, w tym postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli, świadczy między innymi fakt, że panie mecenas Joanna Jędrzejewska i Joanna Janiak są ekspertami popularnego wśród nauczycieli Portalu Oświatowego.pl, na rzecz którego to udzielają porad prawnych osobom poszukującym pomocy w tym zakresie.

Pomoc prawna adwokata/radcy prawnego w postępowaniu dyscyplinarnym wobec nauczyciela

Prawnik – zarówno adwokat, jak i radca prawny może być w postępowaniu dyscyplinarnym zarówno obrońcom obwinionego nauczyciela, jak i pełnomocnikiem – reprezentantem dyrektora szkoły lub organu prowadzącego szkołę, czy też innego podmiotu, który to zawiadamia o uchybieniu przez nauczyciela godności zawodu lub obowiązkom nauczyciela określonym w art. 6 Karty Nauczyciela.

Ustanowienie obrońcy i korzystanie z jego pomocy jest możliwe na każdym etapie postępowania dyscyplinarnego.

Prawo do obrony to podstawowa zasada prawa karnego – wyrażona również w Karcie Nauczyciela.

Obwiniony nauczyciel ma więc prawo skorzystać z pomocy wybranego przez siebie obrońcy, z zastrzeżeniem, że nie może to być członek komisji dyscyplinarnej, przed którą toczy się postępowanie.

Obrońcą nie musi więc być prawnik, ale najlepszym rozwiązaniem jest skorzystanie z pomocy adwokata lub radcy prawnego, specjalizującego się w prawie oświatowym.

Takich prawników zatrudnia nasza kancelaria – adwokaci i radcowie prawni w niej zatrudnieni wielokrotnie z sukcesem podejmowali się obrony obwinionych nauczycieli, a także reprezentowali dyrektorów szkół, wszczynających postępowanie dyscyplinarne przeciwko nauczycielom, udzielają w tym zakresie również porad prawnych i sporządzają opinie.

Obrońca ustanowiony przez obwinionego w postępowaniu wyjaśniającym i dyscyplinarnym ma szerokie uprawnienia.

Między innymi ma prawo zapoznać się z aktami sprawy i podejmować działania w celu obrony obwinionego, obowiązkowo zawiadamiany jest o wszystkich rozprawach odbywających się w toku postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego i ma prawo brać w nich udział.

Po otwarciu rozprawy w toku postępowania dyscyplinarnego przewodniczący umożliwia również obrońcy złożenie wniosków formalnych, a następnie obrońca ma prawo zadawać pytania świadkom i biegłym, a także wypowiadać się co do każdego przeprowadzonego dowodu.

Aż do zamknięcia rozprawy obrońca może również zgłaszać nowe wnioski dowodowe.

Po zakończeniu postępowania dowodowego przewodniczący składu orzekającego udziela głosu kolejno rzecznikowi dyscyplinarnemu, obwinionemu i jego obrońcy.

Po wydaniu orzeczenia prawnik, zajmujący się obroną obwinionego, ma prawo złożyć odwołanie od orzeczenia komisji odwoławczej.

Następnie, w przypadku niekorzystnego dla obwinionego orzeczenia komisji odwoławczej, obrońca obwinionego ma prawo wnieść odwołanie do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Widać więc, że kompetencje obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym są bardzo szerokie i doświadczony adwokat, czy radca prawny może udzielić obwinionemu rzetelnej i fachowej pomocy.

Prawnik może również reprezentować dyrektora szkoły, który zamierza złożyć wniosek o wszczęcie postępowania wyjaśniającego wobec nauczyciela. Wówczas dyrektor może udzielić adwokatowi lub radcy prawnemu odpowiedniego pełnomocnictwa do reprezentacji – taki pełnomocnik może pomóc dyrektorowi skompletować materiał dowodowy przeciwko nauczycielowi, a także sporządzić zawiadomienie o przewinieniu dyscyplinarnym nauczyciela i doradzić w jaki sposób działać, aby postępowanie zakończyło się zgodnie z interesem dyrektora.

Więcej na Naszej stronie poświęconej prawu oświatowemu.

Jakie kary grożą nauczycielowi w postępowaniu dyscyplinarnym?

Kary za przewinienia dyscyplinarne wymienione zostały w art. 76 Karty Nauczyciela. Karami tymi są:

• nagana z ostrzeżeniem;
• zwolnienie z pracy;
• zwolnienie z pracy z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela w okresie 3 lat od ukarania;
• wydalenie z zawodu nauczyciela.

Najłagodniejszą karą jest więc nagana z ostrzeżeniem, a najsurowszą wydalenie z zawodu nauczyciela.

Wydalenie z zawodu jest równoznaczne z zakazem przyjmowania ukaranego do pracy w zawodzie nauczyciela.

Ustawa nie przewiduje za które przewinienia grożą dane kary, jednak zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 czerwca 2016r., sygn. akt III APa 12/16 na właściwy wymiar kary istotny wpływ powinno mieć nie tylko samo zdarzenie (zdarzenia), ale także sposób zachowania sprawcy tak przed popełnieniem deliktu, jak i po jego popełnieniu, w tym także w trakcie postępowania.

Przy wymiarze kary ma więc znaczenie to, jaki czyn popełnił nauczyciel, czy popełnienie takiego czynu dyskwalifikuje go z wykonywania zawodu, a także jego postawa – to jak zachowuje się zarówno przed popełnieniem czynu, jak i po, w szczególności czy występek miał charakter jednorazowy, czy powtórzył się, czy nauczyciel żałuje swojego zachowania i czy ma zamiar się poprawić.

Za jedno przewinienie może być orzeczona tylko jedna z wymienionych kar.

Co jest przewinieniem dyscyplinarnym?

Zgodnie z art. 75 ust. 1 Karty Nauczyciela nauczyciele podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za uchybienia godności zawodu i lub obowiązkom, o których mowa w art. 6. Do obowiązków tych należy:

• rzetelne realizowanie zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę,
• wspieranie każdego ucznia w jego rozwoju;
• dążenie do pełni własnego rozwoju osobowego;
• doskonalenie się zawodowo, zgodnie z potrzebami szkoły;
• kształcenie i wychowywanie młodzież w umiłowaniu Ojczyzny, w poszanowaniu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka,
• dbanie o kształtowanie u uczniów postaw moralnych i obywatelskich zgodnie z ideą demokracji, pokoju i przyjaźni między ludźmi różnych narodów, ras i światopoglądów.

W zakresie obowiązku strzeżenia godności zawodu, nauczyciel zobowiązany jest postępować tak, by był przykładem dla uczniów, powinien więc szczególnie dbać o zachowanie najwyższych standardów moralnych, etycznych, a także postępować zgodnie z prawem i zasadami współżycia społecznego.

Komentarz do Karty Nauczyciela pod red. K. Lisowskiego wskazuje, co należy rozmieć pod pojęciem uchybienia godności zawodu i obowiązkom z art. 6 Karty Nauczyciela: „w szczególności chodzi tu o nierzetelne realizowanie zadań związanych z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę (art. 6 pkt 1 KartaNauczU).”

Jakie czyny uznawane są za przewinienia dyscyplinarne

Przykładowe przewinienia dyscyplinarne wskazane zostały w Komentarzu do Karty Nauczyciela pod red. Jakuba Jakubowskiego i Małgorzaty Zając-Rzosińskiej. Do przewinień tych według powyższego komentarza zaliczyć można:

• narażanie uczniów na utratę zdrowia i życia,
• nieetyczne zachowania wobec współpracowników i kierownictwa placówki oświatowej (rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji, rozpowszechnianie informacji objętych tajemnicą rady pedagogicznej),
• stosowanie przemocy fizycznej,
• stosowanie przemocy psychicznej,
• niewłaściwe realizowanie zadań edukacyjnych i wychowawczych,
• niską kulturę osobistą (używanie wulgaryzmów),
• dopuszczenie się plagiatu,
• oszustwo,
• poświadczenie nieprawdy,
• fałszerstwo,
•  pedofilię,
• poniżanie uczniów,
• wykorzystywanie swojej pozycji celem zmuszenia ucznia do określonych zachowań czy inne obcesowe zachowania, które nie przystają osobie zobowiązanej do kształtowania pożądanych postaw.

Są to więc jedynie przykładowe przewinienia, generalnie można powiedzieć, że nauczyciel może ponosić odpowiedzialność na każdy czyn, mający związek z wykonywanym zawodem, który to jest sprzeczny z prawem lub zasadami współżycia społecznego i może powodować zgorszenie u uczniów i społeczeństwa

Jak wygląda procedura postępowania dyscyplinarnego

Procedura postępowania dyscyplinarnego wobec nauczycieli została uregulowana w Karcie Nauczyciela i rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczegółowego trybu prowadzenia postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego wobec nauczycieli oraz wznawiania postępowania dyscyplinarnego.

Zawiadomienie o przewinieniu dyscyplinarnym nauczyciela może złożyć każda pełnoletnia osoba, która dowiedziała się, że nauczyciel uchybił godności zawodu lub obowiązkom określonym w art. 6 Karty Nauczyciela, na przykład: dyrektor szkoły, nauczyciel, rodzic, czy też Rzecznik Praw Dziecka. Art. 75 ust 2 a Karty Nauczyciela, który wszedł w życie dnia 1 września 2019r., nakłada natomiast na dyrektora szkoły, a w przypadku popełnienia danego czynu przez dyrektora szkoły – organu prowadzącego szkołę, obowiązek złożenia takiego zawiadomienia w przypadku popełnienia przez nauczyciela czyny naruszającego prawa i dobra dziecka.

Złożenie zawiadomienia powoduje wszczęcie postępowania wyjaśniającego, które jest prowadzone przez rzecznika dyscyplinarnego.

Rzecznik dyscyplinarny w toku postępowania wyjaśniającego dąży do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, badając i uwzględniając wszelkie okoliczności w celu ustalenia, czy został popełniony czyn uchybiający godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 ustawy, w szczególności zbiera, przeprowadza, zabezpiecza i utrwala dowody konieczne do wyjaśnienia sprawy, w tym przesłuchuje świadków i zasięga opinii biegłych; uzyskuje stanowisko nauczyciela, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, wobec stawianych zarzutów i zebranych dowodów oraz odbiera jego wyjaśnienia, chyba że nauczyciel odmówił złożenia wyjaśnień.

Gdy rzecznik ustali, że dowody zgromadzone w postępowaniu wyjaśniającym uprawdopodobniają, że nauczyciel uchybił godności zawodu lub obowiązkom z art. 6 Karty Nauczyciela sporządza wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego i wysyła go wraz z aktami sprawy do komisji przy wojewodzie, właściwej z uwagi na to, gdzie znajduje się szkoła, w której uczy obwiniony nauczyciel.

Na posiedzeniu niejawnym skład orzekający komisji wydaje postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego i skierowaniu sprawy na rozprawę, postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, albo postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego i przekazuje akta sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu w celu uzupełnienia braków.

Następnie, w przypadku wydania postanowienia o wszczęciu postępowania, sprawa jest rozpoznawana na rozprawie, gdzie są przeprowadzane dowody, między innymi przesłuchanie świadków, biegłych czy złożenie wyjaśnień przez obwinionego.

Po zakończeniu postępowania dowodowego przewodniczący udziela głosu rzecznikowi dyscyplinarnemu, obwinionemu i jego obrońcy, a po ich wysłuchaniu skład orzekający przystępuje do narady i głosowania nad orzeczeniem, które to następnie sporządza.

Od orzeczenia przysługuje odwołanie do odwoławczej komisji dyscyplinarnej, która to po zamknięciu rozprawy wydaje orzeczenie, w którym: utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie, uchyla orzeczenie w całości lub w części i wydaje nowe orzeczenie, uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Od prawomocnego orzeczenia komisji odwoławczej rzecznikowi dyscyplinarnemu i obwinionemu lub jego obrońcy przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem odwoławczej komisji dyscyplinarnej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.

Od orzeczenia sądu apelacyjnego nie służy skarga kasacyjna.

Postępowanie dyscyplinarne jest więc wieloetapową i złożoną procedurą, dlatego też dobrym rozwiązaniem jest zwrócenie się do prawnika, który może być obrońcą obwinionego.

Kto może żądać wszczęcia postępowania dyscyplinarnego?

Zgodnie z art. 75 ust 2 a Karty Nauczyciela, który to wszedł w życie dnia 1 września 2019r., dyrektor szkoły, a w przypadku, gdy czynu dopuścił się dyrektor szkoły – organ prowadzący szkołę, ma obowiązek zawiadomić rzecznika dyscyplinarnego o czynie nauczyciela, który to narusza prawa i obowiązki ucznia. Przepis ten wyznacza również termin na złożenie takiego zawiadomienia i jest on dość krótki – wynosi jedynie 3 dni robocze.

Art. 75 ust 3 Karty Nauczyciela, również wprowadzony dnia 1 września 2019r., obowiązek taki nakłada również na kierownika szkoły polskiej, prowadzonej przy przedstawicielstwie dyplomatycznym, urzędzie konsularnym lub przedstawicielstwie wojskowym Polski.

W przypadku więc, gdy dany czyn, będący przewinieniem dyscyplinarnym, narusza prawa i obowiązki ucznia powyższe podmioty mają ustawowy obowiązek zawiadomić rzecznika dyscyplinarnego.

W przypadku popełnienia przez nauczyciela innego przewinienia dyscyplinarnego, które to nie narusza praw i obowiązków ucznia, ustawa nie wprowadza konkretnego zapisu, który regulowałby kto i w jakim terminie powinien zawiadomić o tym naruszeniu.

W konsekwencji więc może to być każda pełnoletnia osoba, która dowiedziała się, że nauczyciel uchybił godności zawodu lub obowiązkom określonym w art. 6 Karty Nauczyciela), może to być zarówno inny nauczyciel, dyrektor szkoły, czy też rodzic ucznia.

Osoba, która ma zamiar złożyć takie zawiadomienie może również zrobić to korzystać z pomocy prawnika (radcy prawnego lub adwokata) – będącego pełnomocnikiem, którzy sporządzi pismo i wyśle je w imieniu zawiadamiającego.

W jaki sposób odwołać się od orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej?

Kwestię wydania orzeczenia przez Komisję Dyscyplinarną I instancji reguluje Karta Nauczyciela i Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie szczegółowego trybu prowadzenia postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego wobec nauczycieli oraz wznawiania postępowania dyscyplinarnego.

Skład orzekający Komisji orzeka na podstawie swojego przekonania opartego na ocenie wszystkich dowodów ujawnionych w toku rozprawy, po wysłuchaniu głosów rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego lub jego obrońcy, a przy wymiarze kary bierze się pod uwagę okoliczności zarzucanego czynu, stopień winy, szkodliwość społeczną czynu, a także zachowanie się obwinionego przed i po popełnieniu czynu.

Komisja dyscyplinarna może wydać następujące orzeczenia:

• o ukaraniu, mocą którego uznaje obwinionego winnym w całości lub w części zarzucanego mu czynu i wymierza karę dyscyplinarną, albo
• o uniewinnieniu.

Zgodnie z art. 85 k Karty Nauczyciela od wydanego przez komisję dyscyplinarną pierwszej instancji orzeczenia rzecznikowi dyscyplinarnemu i obwinionemu lub jego obrońcy przysługuje prawo wniesienia odwołania.

Odwołanie to wnosi się za pośrednictwem komisji dyscyplinarnej, która wydała orzeczenie, do odwoławczej komisji dyscyplinarnej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

W takiej sytuacji – ze względu na wniesienie odwołania – wstrzymuje się wykonanie orzeczenia.

Takie odwołanie może być cofnięte do czasu rozpoczęcia rozprawy w postępowaniu odwoławczym.

Jeśli odwołanie będzie wniesione przez osobę nieuprawnioną lub po upływie ustawowego terminu – zostanie odrzucone.

Od prawomocnego orzeczenia komisji odwoławczej również można się odwołać. Odwołanie takie przysługuje rzecznikowi dyscyplinarnemu i obwinionemu lub jego obrońcy. Wnosi się je do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego.

Odwołanie takie wnosi się za pośrednictwem odwoławczej komisji dyscyplinarnej, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia wraz z uzasadnieniem.

Orzeczenie sądu jest prawomocne i nie służy od niego skarga kasacyjna.

Obowiązki dyrektora szkoły/przedszkola w związku ze stwierdzeniem, że nauczyciel dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego

Nowelizacja przepisów Karty Nauczyciela, która weszła w życie dnia 1 września 2019r., nakłada na dyrektora szkoły/przedszkola oraz kierownika szkoły polskiej nowy, istotny obowiązek, który ma na celu ochronę praw ucznia.

Zgodnie z art. 75 ust 2 a Karty Nauczyciela w przypadku popełnienia przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka dyrektor szkoły ma obowiązek zawiadomić o tym rzecznika dyscyplinarnego, nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia powzięcia wiadomości o popełnieniu czynu.

Dyrektor każdorazowo więc musi analizować to, czy czyn, który popełnił nauczyciel stanowi przewinienie dyscyplinarne godzące w prawa i dobro dziecka i w przypadku, gdy dojdzie do takiego przekonania jego ustawowym obowiązkiem jest zawiadomienie rzecznika dyscyplinarnego.

Dodatkowo ma na to jedynie 3 dni robocze, a więc od razu po powzięciu wiadomości o takim czynie, dyrektor powinien zająć się kompletowaniem materiału dowodowego, potwierdzającego, że doszło do przewinienia dyscyplinarnego i sporządzaniem stosowanego zawiadomienia lub zleceniem jego sporządzenia odpowiedniej osobie, na przykład prawnikowi.

Dobro dziecka a postępowanie dyscyplinarne – jak wygląda przesłuchanie małoletniego w toku postępowania dyscyplinarnego nauczyciela?

Zgodnie z Kartą Nauczyciela zarówno w postępowaniu wyjaśniającym, jak i dyscyplinarnym rzecznik dyscyplinarny i komisja dyscyplinarna mogą przeprowadzać dowody w celu wyjaśnienia sprawy. Jednym z dopuszczalnych dowodów jest przesłuchanie świadka, w tym małoletniego.

W zakresie przesłuchania małoletniego ustawodawca wprowadził jednak znaczne ograniczenia – mając na uwadze jego dobro.

Na ograniczenia te wskazuje art. 85 h Karty Nauczyciela.

Zgodnie z nim świadka, który nie ukończył 18. roku życia, można przesłuchać, jeżeli jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

Takiego świadka można przesłuchać tylko raz, chyba że w postępowaniu wyjaśniającym wyjdą na jaw nowe istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania tego świadka, a jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Podobnie w postępowaniu dyscyplinarnym – również tylko, gdy wyjdą na jaw nowe okoliczności, a ponadto na wniosek obwinionego, który w postępowaniu wyjaśniającym nie miał obrońcy.

Przy przesłuchaniu małoletniego nie może również być obecny nauczyciel, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające lub obwiniony, nie ma natomiast przeszkód prawnych, aby podczas niego obecny był obrońca.

Konieczne jest również przesłuchanie dziecka w obecności psychologa. Przy przesłuchaniu takim powinien być również obecny rodzic, opiekun prawny lub osoba, sprawująca pieczę zastępczą na nim, jednak każdy z nich w uzasadnionych przypadkach może zrezygnować z udziału w takim przesłuchaniu.

Takie ograniczenia mają głównie na celu ochronę praw dziecka, dla którego takie przesłuchanie z całą pewnością jest dużym stresem.

Rola rodziców ucznia w postępowaniu dyscyplinarnym

Rodzice, którzy uważają, że nauczyciel dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego, mają prawo złożyć na niego skargę do dyrektora szkoły, procedury tej nie określa Karta Nauczyciela, zazwyczaj więc tryb wnoszenia takiej skargi regulują wewnętrzne procedury obowiązujące w szkole. Wówczas to do oceny dyrektora należy to, czy złożyć zawiadomienie o przewinieniu dyscyplinarnym – gdy czyn godzi w prawa i dobra uczenia ma on taki obowiązek.

Rodzic może również złożyć zawiadomienie o popełnieniu przez nauczyciela przewinienia dyscyplinarnego, wniosek taki powinien być skierowany do wojewody właściwego ze względu na miejsce zatrudnienia nauczyciela.

Zarówno w przypadku skierowania skargi do dyrektora, jak i zawiadomienia rodzic może przedstawić odpowiednio wojewodzie lub dyrektorowi materiał dowodowy na poparcie swoje stanowiska, że nauczyciel dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego.

Z uwagi na to, że rozprawy w postępowaniu dyscyplinarnym są jawne, rodzic dziecka ma prawo być na nich obecny.

Rodzic może być również przesłuchany jako świadek w takim postępowaniu, jeżeli ma odpowiednią wiedzę na temat dopuszczenia się przez danego nauczyciela przewinienia dyscyplinarnego.

Rodzic powinien być również obecny na rozprawie w toku postępowania dyscyplinarnego przy przesłuchaniu swojego dziecka, które nie ukończyło 18 – tego roku życia.

Rodzic nie jest więc stroną takiego postępowania, jednak może mieć wpływ na jego rozstrzygnięcie, szczególnie ze względu na to, że może w obronie swojego dziecka przedstawić odpowiednie dowody wskazujące na winę nauczyciela.

Jakie dowody są dopuszczalne w postępowaniu dyscyplinarnym?

W postępowaniu wyjaśniającym dowody przeprowadzane są przez rzecznika dyscyplinarnego, a w postępowaniu dyscyplinarnym przez komisję dyscyplinarną.

W postępowaniach tych mogą przeprowadzane dowody różnego typu, zarówno dowód z przesłuchania świadków, z opinii biegłego, akt osobowych nauczyciela, jak i wyjaśnień nauczyciela, którego dotyczy postępowanie lub obwinionego. Przeprowadzenie dowodu z wyjaśnień nauczyciela/obwinionego jest obowiązkowym elementem postępowania. Zasięgnięcie opinii biegłego może mieć natomiast miejsce jedynie wówczas, gdy ustalenie danej okoliczności wymaga wiedzy specjalnej.

W zasadzie więc zarówno rzecznik, jak i komisja mogą przeprowadzać takie dowody, jak w postępowaniu sądowym, o ile są one istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W każdej takiej czynności procesowej polegającej na przeprowadzaniu dowodu ma prawo brać udział obrońca nauczyciela/obwinionego, dlatego tak istotne jest jego ustanowienie. Może on w szczególności zadawać pytania świadkom, biegłym, czy obwinionemu.

Nowe wnioski dowodowe mogą być zgłaszane przez rzecznika dyscyplinarnego, obwinionego i jego obrońcę aż do zamknięcia rozprawy.

Skład orzekający może również dopuścić inne dowody niż wskazane we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli w jego ocenie będą istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Z wyrazami Szacunku

Radca prawny Bartosz Kowalak i radca prawny Joanna Jędrzejewska

Kowalak Jędrzejewska i Partnerzy Kancelaria Prawna w Poznaniu