Niestety co roku w Polsce w wyniku wypadków samochodowych ginie około 3.000 osób. Do tego wiele osób traci życie w wyniku wypadków przy pracy, czy w wyniku innych nieszczęśliwych zdarzeń. W sytuacji, gdy za spowodowanie śmierci pieszego, pasażera, pracownika odpowiedzialność ponosi osoba trzecia, wówczas osobom bliskim – członkom rodziny zmarłego w wyniku wypadku przysługuje szereg roszczeń odszkodowawczych.
Nasza Kancelaria odszkodowawcza w Poznaniu od wielu lat prowadzi sprawy związane z dochodzeniem odszkodowania za śmierć osoby bliskiej, renty dla członków rodziny zmarłego, czy jednorazowego odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej osób bliskich dla zmarłego.
W niniejszej zakładce chcielibyśmy Państwu przedstawić zakres roszczeń odszkodowawczych jakie przysługują osobom bliskim po śmierci członka rodziny, wysokość odszkodowania jaką można uzyskać za śmierć członka rodziny, także na podstawie orzeczeń sadów, w tym w szczególności sądów w Poznaniu, koninie i Kaliszu, a także przedstawimy doświadczenie naszej firmy odszkodowawczej w dochodzeniu odszkodowań z tytułu śmierci osoby bliskiej.
Jakie roszczenia o odszkodowanie przysługują bliskim osób, które zginęły w wypadkach?
Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują, iż osobom bliskim dla zmarłego w wyniku wypadku lub innego nieszczęśliwego zdarzenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej przysługuje szereg roszczeń, wśród których można wymienić:
Odszkodowanie odpowiadające zwrotowi kosztów pogrzebu i innych wydatków poniesionych w związku ze śmiercią osoby bliskiej.
Osobom bliskim od sprawcy wypadku, lub z jego ubezpieczenia OC przysługuje odszkodowanie za wszystkie koszty poniesione w związku z śmiercią oraz leczeniem zmarłego po wypadku, a przed śmiercią. Odszkodowanie, to ma na celu zrekompensowanie poniesionych przez bliskich:
- kosztów leczenia powypadkowego zmarłego, często zdarza się bowiem, iż do śmierci w wyniku wypadku nie dochodzi natychmiastowo, ale po dłuższym, lub krótszym okresie leczenia, z czym może się wiązać szereg kosztów dla rodziny,
- kosztów pogrzebu zmarłego, wśród tych kosztów znajdują się takie wydatki jak: zakup odzieży żałobnej dla członków rodziny zmarłego, koszty pochówku: trumny, grobu, koszty zorganizowania stypy, ofiary dla księdza prowadzącego ceremonie pogrzebową,
- kosztów postawienia nagrobka, pomnika dla zmarłego w wyniku wypadku, bliskim zmarłego przysługuje odszkodowanie za poniesione w związku z śmiercią koszty nagrobka jeżeli pozostają one w normalnych stosunkach.
Podkreślić należy, iż odszkodowanie należne bliskim zmarłego nie powinno ulec umniejszeniu o wysokość przyznanego członkom rodziny świadczenia z ZUS-u w postaci zasiłku pogrzebowego.
Jednorazowe Odszkodowanie z tytułu pogorszenia sytuacji życiowej po śmierci osoby bliskiej.
Truizmem jest twierdzenie, iż śmierć osoby bliskiej dla członków jego rodziny wiąże się z ogromnymi zmianami w dotychczasowym życiu. Bliscy tracą osobę, na której pomoc o charakterze materialnym, ale i osobistym mogli w każdej chwili liczyć. W tej sytuacji przepisy Kodeksu cywilnego przewidują możliwość dochodzenia tzw. Jednorazowego Odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej. Odszkodowanie, to ma zrekompensować wszelkie straty o charakterze majątkowym poniesione w związku z śmiercią osoby bliskiej, a które nie mogą zostać zrekompensowane za pomocą przyznanej renty. Dlatego też odszkodowanie, to jest też nazywane odszkodowaniem za pogorszenie sytuacji życiowej.
Osoba dochodząca od ubezpieczyciela, czy przed sądem odszkodowania z uwagi na pogorszenie się sytuacji życiowej musi wykazać, iż pomiędzy jej obecną sytuacją materialną, a hipotetyczną, zakładająca brak śmierci osoby bliskiej, zaszłaby zmiana w jej sytuacji życiowej. Mając na uwadze, iż pomiędzy zadośćuczynieniem za śmierć, rentą z tytułu utraty osoby bliskiej zobowiązanej do alimentacji, a właśnie tym odszkodowaniem za skutki pogorszenia sytuacji życiowej zachodzi subtelna, często nie uchwytna dla osoby nie będącej prawnikiem zajmującym się dochodzeniem odszkodowań różnica, to właśnie adwokatowi firmie odszkodowawczej przypada szczególna rola w precyzyjnym określeniu podstawy tego odszkodowania.
Na odszkodowanie za pogorszenie sytuacji życiowej składają się bowiem takie czynniki jak: utrata pomocy i wsparcia, na które bliscy mogli w przyszłości liczyć ze strony zmarłego, pomoc w chorobie, w wychowaniu dzieci, wprowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego i inne, które nie sprowadzają się tylko do utraty zarobków ze strony zmarłego w wypadku drogowym.
Zadośćuczynienie – Odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej.
Zadośćuczynienie, czyli po prostu odszkodowanie za krzywdę moralną za śmierć osoby bliskiej jest w zasadzie najistotniejszym i najwyższym roszczeniem o odszkodowanie jakie może uzyskać osoba bliska w wyniku śmierci członka rodziny w wypadku komunikacyjnym, czy innym nieszczęśliwym wypadku spowodowanym przez osobę trzecią i z jej OC – odpowiedzialności cywilnej.
Odszkodowanie za śmierć ma za zadanie skompensować: czyli ulżyć w cierpieniu bliskim zmarłego w wypadku drogowym. W zasadzie bowiem nawet najwyższe odszkodowanie przyznane za śmierć bliskiego krzywdy tej nie jest w żaden sposób naprawić. W sposób oczywisty można podkreślić, iż śmierć osoby bliskiej jest jednym z najtrudniejszych doświadczeń w życiu członków jego rodziny, tym bardziej iż w przypadku wypadków komunikacyjnych, czy wypadków w pracy następuje ona w sposób niespodziewany, nierzadko dotykając osoby młode, zdrowe dopiero na początku swojego życia. Śmierć bliskiego wpływa negatywnie zarówno na sferę psychiki bliskich ale i sferę materialną. Odszkodowanie to ma zatem za zadanie zrekompensować ból i cierpienie, poczucie straty i osamotnienie, po śmierci członka rodziny, zerwanie więzi emocjonalnej, problemy psychiczne i obawę o sytuacje materialną w przyszłości.
Na wysokość zadośćuczynienia odszkodowania za śmieć osoby bliskiej zasadniczy wpływ ma stopień relacji ( zona, mąż, dziecko, rodzic) i intensywność więzi pomiędzy zmarłą osoba bliską a osobą dochodzącą zapłaty odszkodowania. Im bliższy stopień pokrewieństwa i intensywna więź łącząca zmarłego i członków jego rodziny tym wyższa może być kwota odszkodowania.
W jakiej wysokości można domagać się odszkodowania za śmierć osoby bliskiej możecie Państwo przeczytać w dalszej części tej zakładki.
Renta z tytułu utraty osoby bliskiej obowiązanej do alimentacji.
Niezależnie od odszkodowania za istotną zmianę sytuacji materialnej po śmierci zmarłego osobom bliskim- członkom rodziny, wobec którym na zmarłym w wypadku komunikacyjnym, wypadku w pracy, ciążył obowiązek alimentacyjny przysługuje roszczenie o zapłatę comiesięcznej renty. Renta ta ma za zadanie wyrównać stratę finansową poniesioną w wyniku utraty żywiciela. O wysokości renty decydują przede wszystkim dochody zmarłego oraz zakres środków, które wydatkował zmarły co miesiąc na rzecz osób bliskich.
Komu przysługuje renta lub odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej ?
W zasadzie o odszkodowanie po śmierci osoby bliskiej może ubiegać się każdy, kto taką osobę bliską stracił w wyniku wypadku drogowego, wypadku w pracy lub innego zdarzenia wywołanego przez osobę trzecią i z jej OC.
Przede wszystkim do kręgu osób bliskich nalezą członkowie najbliższej rodziny zmarłego. Odszkodowanie za śmierć przysługuje więc po stracie: rodzica, matki, ojca, dziecka: syna, córki, barta, siostry, dziadka, babci, wnuka, wnuczki, małżonka: zony, męża. Warunkiem otrzymania odszkodowania za śmierć jest oprócz statusu pokrewieństwa także istnienie rzeczywistej więzi emocjonalnej między członkami rodziny.
Podkreślić należy, iż jeżeli taka więź istniała, to o odszkodowanie za śmierć może również ubiegać się konkubent osoby tragicznie zmarłej, także partner w związku homoseksualnym.
Również w przypadku śmierci w wyniku wypadku dziecka nie poczętego można domagać się zadośćuczynienia z tego tytułu.
Z drugiej strony odszkodowanie za śmierć nie będzie przysługiwało formalnym członkom rodziny, gdy pomiędzy krewnymi wygasła już więź uczuciowa. Zadośćuczynienia nie dostanie więc syn, który nie utrzymuje kontaktu z matka, czy żona która rozwodziła się z zmarłym jeszcze nie rozwiedzionym mężem.
Raz jeszcze podkreślić należy, iż charakter relacji i siła łączącej osoby bliskie więzi decyduje o wysokości należnego osobom bliskim odszkodowania po śmierci ich członka rodziny.
Czy warto ubiegać się o odszkodowanie za śmierć bliskiego ?
Z naszego doświadczenia prawników zajmujących się dochodzeniem odszkodowań wynika, iż osoby bliskie w rozmowie z adwokatem, radcą prawnym często zgłaszają wątpliwość natury moralnej przed podjęciem decyzji o wystąpieniu o zapłatę odszkodowania za śmierć osoby bliskiej. Dla wielu osób strata w wypadku drogowym, czy innym nieszczęśliwym zdarzeniu jest taką traumą, iż myśl o możliwości dochodzenia odszkodowania stanowi niejako zaprzeczenie odbywającego się procesu żałoby. Cóż tego dylematu moralnego adwokat prowadzący sprawę o zapłatę odszkodowania nie rozstrzygnie. Jest to zawsze decyzja indywidualna. Oczywistym jest bowiem, iż żadne pieniądze, nawet najwyższe odszkodowanie nie przywróci życia, odszkodowanie za śmierć może jedynie zrekompensować doznaną krzywdę o charakterze psychicznym jaki materialnym. Odszkodowanie za śmierć pomoże członom rodziny zmarłego żyć w sposób godny, bez obawy o swoją sytuacje materialna. Zwłaszcza, iż sądy tytułem odszkodowania za śmierć przyznają bardzo godne – wysokie kwoty. Pozwoli niejako zrekompensować utratę żywiciel, który co miesiąc przyczyniał się finansowo i własną pracą do dobrostanu swojej rodziny. Zadośćuczynienie za śmierć to pieniądze, jakie pomogą bliskim zmarłego w tej zupełnie nowej i nie zawsze łatwej sytuacji. Jeżeli nawet z jakieś przyczyny poszkodowany uzna, iż nie chce czuć się wzbogacony kosztem śmierci bliskiego, to zawsze tez istnieje możliwość przekazania otrzymanego odszkodowania na cele charytatywne, a nie koniecznie pozostawienie kwot odpowiadających odszkodowaniu w kasie zakładu ubezpieczeń.
W jakiej wysokości odszkodowanie za śmierć należy się osobom uprawnionym ?
O wysokości należnego odszkodowania za śmierć osoby bliskiej decyduje wiele czynników. Przede wszystkim charakter relacji łączącej zmarłego z jego członkiem rodziny. Siłą rzeczy większe odszkodowanie dostanie małżonek zmarłego tragicznie w wypadku drogowym, niż jego wnuk, czy brat. O wysokości należnego odszkodowania decyduje tez charakter i intensywność tej relacji, sposób przezywania żałoby i zmian sytuacji bliskiego po śmierci ich członka rodziny.
Rolą adwokata prowadzącego sprawę o zapłatę odszkodowania, czy firmy odszkodowawczej jest ustalenie tych wszystkich okoliczności i przedstawienie ich najpierw ubezpieczycielowi, a potem sądowi w celu zasądzeni jak najwyższego w danych okolicznościach odszkodowania , zadośćuczynienia za śmierć.
Oczywiście każdy Klient Kancelarii odszkodowawczej w pierwszej chwili pyta adwokata, czy radcy prawnego w jakiej wysokości może uzyskać odszkodowanie za śmierć matki, syna, czy żony ?
Pomocnym może okazać się baza sporządzona przez Forum Zadośćuczynień organ powołany prze Komisji Nadzoru Finansowego, który przeanalizował 7.500 wyroków sądów z Poznania, Krakowa, /warszawy słowem z całego Kraju, a które dotyczyły roszczeń o zapłatę odszkodowania za śmierć osoby bliskiej. W efekcie prac Forum sporządzona została tabela oparta o statystykę wyroków zapadłych w sprawach o zapłatę odszkodowania za śmierć, która uwzględnia stopień relacji łączącej zmarłego w wypadku drogowym, czy innym zdarzeniu oraz wysokość przyznanego przez sąd zadośćuczynienia. Od razu też w celu zapewnienia automatycznej waloryzacji poszczególnych kwot, na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok 2016, obliczono współczynniki zadośćuczynienia.
Tym samym kwoty, które wskazano poniżej właściwe są dla roku 2016, niemniej jednak poddając ustalony w tabeli współczynnik zadośćuczynienia do średniego miesięcznego wynagrodzenia możemy ustalić statystycznie średnie przyznawane zadośćuczynienie dla członka rodziny zmarłego.
| Uprawniony | Dodatkowe okoliczności | Wysokość odszkodowania za śmierć osoby bliskiej baza KNF | Współczynnik zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej baza KNF |
|---|---|---|---|
| Odszkodowanie dla Małżonka zmarłego | 75 000,00 zł | 18,53 | |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | w wieku poniżej 13 lat | 71 750,00 zł | 17,73 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | w wieku 13 – 17 lat | 61 750,00 zł | 15,26 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | w wieku 18 – 25 lat | 50 875,00 zł | 12,57 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | w wieku powyżej 25 lat | 39 125,00 zł | 9,67 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | jeśli śmierć obojga rodziców | 10 000,00 zł | 2,47 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 8 250,00 zł | 2,04 |
| Odszkodowanie dla Dziecka zmarłego | jeśli jednak | 10 000,00 zł | 2,47 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | Dziecko w wieku poniżej 18 lat | 80 000,00 zł | 19,77 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | jeśli jednak | 20 000,00 zł | 4,94 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | Dziecko w wieku 18 – 25 lat | 65 000,00 zł | 16,06 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | jeśli jednak | 10 000,00 zł | 2,47 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 10 000,00 zł | 2,47 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | Dziecko w wieku powyżej 25 lat | 55 000,00 zł | 13,59 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | jeśli jednak | 10 000,00 zł | 2,47 |
| Odszkodowanie dla Rodzica zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 2 000,00 zł | 0,49 |
| Odszkodowanie dla Rodzeństwa zmarłego | w wieku poniżej 26 lat | 23 750,00 zł | 5,87 |
| Odszkodowanie dla Rodzeństwa zmarłego | w wieku co najmniej 26 lat | 21 250,00 zł | 5,25 |
| Odszkodowanie dla Rodzeństwa zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 7 500,00 zł | 1,85 |
| Odszkodowanie dla Wnuka zmarłego | 10 000,00 zł | 2,47 | |
| Odszkodowanie dla Dziadka/ babci zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 3 375,00 zł | 0,83 |
| Odszkodowanie dla Dziadka/ babci zmarłego | 15 600,00 zł | 3,85 | |
| Odszkodowanie dla Dziadka/ babci zmarłego | jeśli wspólne gospodarstwo | 5 362,00 zł | 1,32 |
Tak jak wskazano wyżej kwoty odszkodowań za śmierć wskazane w tabeli mają charakter średni. W zależności więc od sądu, któremu przyjdzie rozpatrywać sprawę o odszkodowanie (inną kwotę przyzna sąd w Poznaniu, a inną pewnie w Koninie), konkretnych indywidualnych okoliczności kwota ta może być wyższa jak wskazana w tabeli lub niższa. Niemniej jednak wskazane wyżej kwoty odszkodowania za śmierć pozwalają zorientować się w orzeczeniach jakie mogą zapaść w sprawie związanej z dochodzeniem odszkodowania za śmierć.
Jakie odszkodowanie za śmierć wypłaca ubezpieczyciel, a jakie zadośćuczynienie zasądza sąd? Na podstawie wyroków sądów w Poznaniu, Koninie, Kaliszu.
Osoba, której członek rodziny zginął w wypadku samochodowym podejmując decyzję, czy skorzystać z pomocy adwokata, radcy prawnego, kancelarii dochodzącej odszkodowania – firmy odszkodowawczej w pierwszej kolejności winna zapoznać się z różnicą w wysokości odszkodowania, zadośćuczynienia jakie przyznawane są dobrowolnie przez ubezpieczycieli, a wysokością odszkodowania za śmierć jaką można uzyskać w wyniku przeprowadzenia postępowania sądowego o zapłatę odszkodowania.
Ta różnica pozwoli unaocznić, czy jest sens podejmować walkę z zakładem ubezpieczeń o wysokie odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej. Oczywiście sam fakt, iż w wielu przypadkach należne odszkodowanie, czy zadośćuczynienie zasądzane przez sąd jest często wielokrotnie wyższe niż dobrowolnie wypłacane przez zakład ubezpieczeń nie oznacza, iż jest tak w każdej sprawie. Niemniej jednak tak jak wskazaliśmy na początku analiza sprawy i ocena szans na uzyskanie zadośćuczynienia, czy odszkodowania jest ze strony Kancelarii bezpłatna.
Poniżej znajda Państwo rzeczywiste wyroki zapadłe przed wielkopolskimi sadami, w Poznaniu, Koninie , Kaliszu, wraz z zestawieniem informacja o kwocie odszkodowania za śmierć, która była przyznana na etapie postępowania likwidacyjnego.
XIII C 83/16 – Sąd Okręgowy w Poznaniu w wyroku podwyższył odszkodowanie za śmierć dwojga synów w wypadku komunikacyjnym z 12.000 zł wypłaconych przez ubezpieczyciela, do łącznej kwoty 120.000 zł.
I Ca 336/14 – Sąd Okręgowy w Koninie zasądził zadośćuczynienie z uwagi na śmierć ojca w wypadku samochodowym w kwocie 20.000 zł wobec decyzji odmownej ubezpieczyciela.
Dlaczego Kancelaria odszkodowawcza Kowalak Jędrzejewska dla dochodzenia odszkodowania za śmierć ?
Dochodzeniem odszkodowań zajmujemy się już od prawie 20 lat. Przez ten czas dla mieszkańców Poznania, ale i całej Polski dochodziliśmy odszkodowań i zadośćuczynień z wielu różnego rodzaju zdarzeń. Jednocześnie przez wiele lat nasi adwokaci i radcowie prawni obsługiwali także sprawy sądowe związane z dochodzeniem odszkodowań niejako z drugiej strony reprezentując zakłady ubezpieczeń. Wiemy zatem jak skutecznie domagać się wysokich odszkodowań oraz w jaki sposób ubezpieczyciele bronią się w sądzie przed roszczeniami poszkodowanych w wypadkach o zapłatę odszkodowania.
W tym czasie prowadziliśmy również dziesiątki spraw związanych z dochodzeniem odszkodowań za śmierć osoby bliskiej, reprezentując poszkodowanych od momentu zgłoszenia szkody do uzyskania należnego odszkodowania. Dodatkowo firmy dochodzące odszkodowań: kancelarie odszkodowawcze zlecały naszym adwokatom i radcom prawnym reprezentacje ich Klientów w postępowaniach sądowych w Poznaniu, Grodzisku Wielkopolskim Kaliszu, Jarocinie i Koninie. W naszej praktyce reprezentowaliśmy bliskich ofiar wypadków drogowych, pieszych czy użytkowników rowerów potrąconych ze skutkiem śmiertelnym. Jak również ofiary wypadków w gospodarstwach rolnych czy w zakładach pracy.
Jednocześnie jako adwokat i radca prawny jesteśmy związania zasadami etyki zawodowej i posiadamy obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej. Preferujemy kontakt osobisty z klientem, a nie przez infolinię oraz jasne i czytelne zasady współpracy.
Gdzie działamy ?
Siedziba Naszej Kancelarii odszkodowawczej to miasto Poznań. Niemniej jednak dochodzeniem odszkodowań za śmierć osoby bliskiej zajmujemy się w całej Polsce. Prowadziliśmy już procesy o zapłatę odszkodowania przed Sądami w Warszawie, Suwałkach, Katowicach, Wrocławiu, Szczecinie, Koszalinie, Zielonej Górze, Gorzowie Wielkopolskim. Jednakże przede wszystkim Nasza Kancelaria odszkodowań dochodzi w Poznaniu i takich wielkopolskich miastach jak: Leszno, Krotoszyn, Kalisz, Kościan, Gniezno, Konin, Września, Grodzisk Wielkopolski, Środa Wielkopolska, Nowy Tomyśl, Jarocin, Wągrowiec, Śrem, Koło, Ostrów Wielkopolski, Oborniki, Chodzież, Pila, Złotów, Słupca, Pleszew, Szamotuły, Gostyń, Turek.
Jeżeli Państwo jesteście zainteresowani poszerzeniem swojej wiedzy na temat odszkodowań, zadośćuczynień, funkcjonowania kancelarii odszkodowawczych, to mecenas Bartosz Kowalak prowadzi bloga prawniczego poświęconego tej tematyce odszkodowań: blogoodszkodowaniach.pl.
Gdzie także wiele artykułów poświęconych jest odszkodowaniu za śmierć i jego dochodzeniu od zakładu ubezpieczeń.
Kwestie roszczeń odszkodowawczych dla osób bliskich dla zmarłego w wyniku wypadku regulują następujące przepisy Kodeksu cywilnego:
Art. 446
§ 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł.
§ 2. Osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.
§ 3. Sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej.
§ 4. Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
Art. 4461 Z chwilą urodzenia dziecko może żądać naprawienia szkód doznanych przed urodzeniem.
Art. 447 Z ważnych powodów sąd może na żądanie poszkodowanego przyznać mu zamiast renty lub jej części odszkodowanie jednorazowe. Dotyczy to w szczególności wypadku, gdy poszkodowany stał się inwalidą, a przyznanie jednorazowego odszkodowania ułatwi mu wykonywanie nowego zawodu.
Art. 448 [Naruszenie dobra osobistego] W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.
Art. 449 [Niezbywalność roszczeń] Roszczenia przewidziane w art. 444-448 nie mogą być zbyte, chyba że są już wymagalne i że zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem.