Wydając wyrok w sprawie sądowej o zapłatę (czy to będzie sprawa o odszkodowanie, niezapłaconą fakturę, czy czynsz najmu) Sąd zasądza na rzecz osoby wygrywającej sprawę poza kwotę pieniężna powiększoną o należne odsetki za opóźnienie w płatności dochodzonej pozwem kwoty.
Ponadto w wyroku obok zasądzanej kwoty zasądza również zwrot kosztów procesu: opłatę od pozwu, zaliczki na koszty opinii biegłych, koszty zastępstwa procesowego.
Jednakże przy zwrocie tej kwoty nie pojawia się w wyroku informacja o odsetkach. Czy zatem od tak zasądzonych kosztów należą się powodowi także odsetki?
Odpowiedź na to pytanie niestety jest negatywna.
Stosownie bowiem do art. 481 § 1 Kodeksu cywilnego w wypadku, gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
W uzupełnieniu niejako tego przepisu Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 stycznia 1996 r. w sprawie o sygnaturze akt : III CZP 1/96 podniósł, że:
„artykuł 481 § 1 Kodeksu cywilnego nie ma zastosowania do zobowiązań pieniężnych z prawomocnego rozstrzygnięcia o kosztach procesu cywilnego.”
Sąd Najwyższy wskazał, że instytucja kosztów procesu, aczkolwiek związana jest ściśle z rozpoznawaniem sporów cywilnych, to jest jednak instytucją, której kształt i zasady regulowane są przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego, tj. przez przepisy procesowe.
Tym samym wykluczona jest możliwość uwzględnienia żądania wierzyciela, by zasądzić na jego rzecz odsetki ustawowe w związku z opóźnieniem się dłużnika z zapłatą kosztów procesu. Uznać zatem należy, że i orzeczenie o kosztach procesu w ramach danej sprawy jest ostateczne, i to bez względu na to, czy po jego uprawomocnieniu pojawiła się nowa okoliczność, iż dłużnik dopuszcza się wspomnianego opóźnienia w realizacji tego orzeczenia. Poza tym, jeżeliby ustawodawca w omawianej sytuacji zamierzał nałożyć na dłużnika obowiązek płacenia odsetek, musiałby dać temu stosowny wyraz, czego jednak zaniechał.
Tak wiec dopóki czegoś tu nie zmieni Ustawodawca odsetek za opóżnienie w płatności kosztów procesu nie będzie.
Autor:
radca prawny Bartosz Kowalak
partner w
Kacprzak Kowalak i Partnerzy
Adwokaci i Radcowie Prawni
w Poznaniu
