Cofnięcie licznika – czy jest to przestępstwo?
W dniu 1 stycznia 2020 roku weszła w życie nowelizacja prawa o ruchu drogowym, która przyznała kompetencje pozwalające funkcjonariuszom Policji na sprawdzenie stanu licznika pojazdu podczas rutynowej kontroli drogowej. Tak pozyskane dane są następnie sprawdzane
z danymi umieszczonymi w Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, zwanej dalej CEPiK, w celu wychwycenia ewentualnych prób zmiany stanu przebiegu pojazdu.
Pojawia się jednak pytanie co w przypadku, gdy okaże się, że stan licznika znacząco odbiega od tego wskazanego w bazie? Czy w przypadku cofnięcia licznika kierowca popełnia przestępstwo ?
Jeszcze do niedawna cofnięcie licznika w pojeździe nie było stypizowane jako osobne przestępstwo w Kodeksie karnym. Miał tutaj zastosowanie gównie art. 286 Kodeksu karnego,
w którym zostało wskazane przestępstwo oszustwa. Udowodnienie jego dokonania było jednak bardzo trudne. Konieczne było wykazanie, iż doszło po stronie posiadacza pojazdu do osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie drugiej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wskutek wprowadzenia go w błąd
Sytuacja zmieniła się z dniem 25 maja 2019 roku. Wprowadzony został przepis
art. 306a Kodeksu karnego przewidujący przestępstwo zmiany wskazania drogomierza lub ingerencji w prawidłowość jego pomiaru. Przestępstwo to zaliczane jest grupy przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym.
Oczywiście sam fakt prowadzenia pojazdu ze stanem licznika odbiegającym znacząco od właściwego nie oznacza jednocześnie, że doszło ze strony kierowcy do popełnienia przestępstwa. Konieczne jest wykazanie kto zlecił dokonanie takiej ingerencji oraz kto ją dokonał, a to nierzadko jest bardzo trudne.
Omawiane przestępstwo może zostać popełnione w dwojaki sposób. Po pierwsze poprzez zmianę wskazania drogomierza pojazdu mechanicznego. Po drugie poprzez ingerencję w prawidłowość jego pomiaru.
Nie ulega wątpliwości, że sankcja za to przestępstwo jest dość dolegliwa, bowiem przewidziana została kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Nadto, omawiany przepis przewiduje również odpowiedzialność karną osoby która zleca innej osobie zmianę stanu licznika i przewiduję taką samą karę, a więc w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności.
Sąd może jednak wymierzyć karę łagodniejszą, w postaci grzywny, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności do lat 2 w przypadkach mniejszej wagi.
Co więcej w przypadku uznania przez Sąd, iż doszło do przestępstwa, ale sprawca nie był dotychczas karany za jakiekolwiek przestępstwo umyślne, może w takiej sytuacji na podstawie art. 66 Kodeksu karnego warunkowo umorzyć postępowanie. W przypadku zaś wymierzenia przez Sąd kary pozbawienia wolności do jednego roku, możliwe jest także zawieszenie jej wykonania na podstawie art.69 Kodeksu karnego.
