Urazy głowy i towarzyszące im urazy mózgu są niestety często skutkami wypadków komunikacyjnych. Powszechnie wiadomo, że czaszka będąca kostnym rusztowaniem głowy zapewnia ochronę mózgu, stąd też uszkodzenie jej może prowadzić do nieodwracalnych skutków. Dlatego też specjaliści podkreślają, że nie należy lekceważyć jakichkolwiek symptomów, gdyż brak reakcji może doprowadzić do utraty zdrowia, a w konsekwencji nawet do poważnego uszczerbku na zdrowiu czy natychmiastowego zgonu. Wiele jednak poszkodowanych w wypadku, ze względu na początkowy brak objawów bagatelizuje problem uważając tym samym, że uraz, którego doznali nie może przecież wywołać szkodliwych, daleko idących skutków.
Wielu klientów zadaje pytanie, w jakiej wysokości mogą domagać się zadośćuczynienia za uszczerbek na zdrowiu spowodowany uszkodzeniem głowy.
Wysokość zadośćuczynienia zależy od wielu czynników, takich jak: rodzaj, rozległość urazu, jego charakter (przejściowy bądź trwały), wiek poszkodowanego, rokowania na przyszłość, doznana krzywda i cierpienie oraz wiele innych. Natomiast ustalając wysokość zadośćuczynienia zarówno ubezpieczyciel w postępowaniu likwidacyjnym jak i Sąd w postępowaniu posiłkują się tabelą przewidującą wysokość uszczerbku w zależności od charakteru uszczerbku, którą to można znaleźć w OBWIESZCZENIU MINISTRA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania.
Dla przybliżenia metody ustalania wysokości zadośćuczynienia warto wskazać kilka wyroków sądów apelacji poznańskiej, które dotyczą spraw o zadośćuczynienie za doznany uszczerbek w wyniku uszkodzenia głowy.
Jako pierwszy przykład warto wskazać wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z siedzibą w Pile, o sygn. akt. XIV.C. 258/13, w którym to na rzecz powódki tytułem zadośćuczynienia zasądzono kwotę 143.500 zł oraz ustalono odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku komunikacyjnego mogące się pojawić w przyszłości. Uzasadniając swoją decyzję Sąd wskazał, że w wyniku potrącenia przez pojazd powódka doznała złamania kości podstawy czaszki z obecnością stłuczenia mózgu, krwawienia podpajęczynówkowego, obrzęku mózgu i obwodowego niedowładu nerwu twarzowego lewego, a także wieloodłamowego złamania nasady bliższej kości piszczelowej lewej, podgłowego złamania kości strzałkowej lewej i perforacji błony bębenkowej prawej. Następstwem doznanych podczas wypadku ciężkich obrażeń mózgu jest stwierdzona u powódki encefalopatia pourazowa. Pojęcie encefalopatii pourazowej jest używane zarówno w neurologii, jak i psychiatrii na określenie przewlekłego lub trwałego, ciężkiego, rozlanego pourazowego uszkodzenia mózgu. Encefalopatia jest pojęciem szerokim i oznacza stan przejawiający się klinicznie objawami neurologicznymi, świadczącymi o uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego oraz objawami psychopatologicznymi, na które składają się głównie otępienie i charakteropatia. Mogą również występować objawy takie jak: upośledzenie pamięci, zaburzenia sprawności myślenia i orientacji w czasie i w przestrzeni, brak krytycyzmu, chwiejność uczuciowa, afazja, agnozja, apraksja, porażenia, niedowłady, uszkodzenia nerwów czaszkowych, zaburzenia czucia, ruchy mimowolne, padaczka, objawy piramidowe i pozapiramidowe, móżdżkowe , wegetatywne. Powódka przed wypadkiem nie leczyła się psychiatrycznie, a po wypadku wystąpiły u niej zaburzenia funkcjonowania i emocjonalne, które przed wypadkiem nie występowały. Zespół tych objawów doprowadził do zmiany cech osobowości powódki w porównaniu z jej osobowością przedchorobową, prowadząc do zakłócenia jej struktury przejawiając się odmiennym od przedchorobowego wzorcem przeżywania wewnętrznego i funkcjonowania. Wskazać tu należy spowolnienie psychoruchowe, zmniejszoną wytrwałość w zakresie działań celowych, labilność emocjonalną z łatwym przechodzeniem z jednego rodzaju emocji w drugi i ich wyzwalaniem błahymi bodźcami, drażliwość, trudności w koncentracji uwagi, zaburzenia pamięci, zmniejszoną tolerancje stresu, objawy lękowe w sytuacjach przypominających wypadek. Z uwagi na stwierdzoną u powódki encefalopatia pourazową ze znacznymi zmianami charakterologicznymi, z nieprawidłowym zapisem EEG i rozległymi bliznami pourazowymi w tkance mózgowej widocznymi w badaniu MR głowy oraz z napadami wyłączeń i zaburzeniami funkcjonowania i emocjonalnymi, które uzasadniają stosowanie leków o działaniu m.in. przeciwpadaczkowymi, trwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 70%.
Jako kolejny przykład warto przedstawić stanowisko Sądu Okręgowego w Poznaniu zawarte w wyroku z dnia 01 lutego 2017 r. o sygn. akt. XIV C 910/15, w którym to Sąd przyznał powodowi 86.416,30zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy oraz ustalił odpowiedzialność pozwanego za skutki wypadku komunikacyjnego mogące pojawić się u powoda przyszłości biorąc pod uwagę następujący stan faktyczny: na skutek wypadku, powód doznał urazu wielomiejscowego, urazu śródczaszkowego, krwiaka nadtwardówkowego po stronie lewej, mnogiego złamania kości czaszki – łuski kości lewej, ściany zatoki klinowej po stronie prawej, czołowej, sitowej i lewej kości ciemieniowej, złamania kości udowej lewej. Orzekając o wysokości zadośćuczynienia Sąd wziął również pod uwagę inne okoliczności.
Warto również przytoczyć treść wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 listopada 2015 r. o sygn. akt. I ACa 589/15 zasądzający kwotę w wysokości 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia w związku z następującymi okolicznościami: powódka uległa wypadkowi przy pracy, kiedy to około godziny 6:00, po podpisaniu listy obecności oraz przebraniu się w szatni, poślizgnęła się na oblodzonej powierzchni, idąc w kierunku hali produkcyjnej, na której miała rozpocząć zmianę. W wyniku zdarzenia powódka doznała urazu głowy. (…) Stwierdzono złamanie kości potylicznej oraz wstrząśnienie mózgu. (…) Tym samym łączny wymiar uszczerbku na zdrowiu określony jako suma odniesionych przez powódkę urazów odpowiada 37%.
Z powyżej przytoczonych treści wyroków wprost wynika, że uszkodzenie głowy jest poważnym uszczerbkiem na zdrowiu, stąd też należy uznać, że zasadnym jest żądanie za doznane krzywdy oraz cierpienia wyższych kwot tytułem zadośćuczynienia.
