Jakie kryteria brane są pod uwagę przez Sąd przy ocenie należnego zadośćuczynienia za śmierć osoby bliskiej?

Strona główna Porady prawne

Bartosz Kowalak

6 października 2021

Bez wątpienia roszczenie o zadośćuczynienie za śmierć bliskiej osoby ukonstytuowało się
w polskim porządku prawnym i nie budzi już większych  kontrowersji na gruncie doktryny.

Na dobrą sprawę adwokaci, radcowie prawni, a w  ślad za nimi  i sądy są zgodni,  iż osobie poszkodowanej, której najbliższy zginał w wyniku wypadku należy się odpowiednie zadośćuczynienie.

Na gruncie judykatury wskazuje się: „Przyjmuje się, że podstawową funkcją zadośćuczynienia jest funkcja kompensacyjna. Suma pieniężna przyznana z tego tytułu ma przede wszystkim wynagrodzić i złagodzić cierpienia fizyczne oraz psychiczne poszkodowanego oraz utratę radości życia. Ma ponadto ułatwić przezwyciężenie ujemnych przeżyć, i w ten sposób doprowadzić choćby do częściowego przywrócenia równowagi, która została zachwiana przez sprawcę czynu niedozwolonego” (vide: A. Śmieja [w:] System prawa prywatnego. Tom 6. Prawo zobowiązań – część ogólna red. A. Olejniczka. Warszawa 2009, s. 702-703)

Orzecznictwo stoi z kolei na stanowisku, że wysokość zadośćuczynienia nie może stanowić kwoty symbolicznej, lecz powinna przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 listopada 2005 roku, I ACa 329/2005).

Jak podkreślił Sąd Okręgowy w Poznaniu w jednym z swoich orzeczeń:

„Wysokość zadośćuczynienia należy określić z uwzględnieniem okoliczności konkretnej sprawy. W szczególności ma ono uwzględniać: rozmiar doznanej przez poszkodowanego krzywdy, w tym: nasilenie cierpienia
i czas jego trwania.

Czynniki te zależą zwykle od wieku poszkodowanego, jego osobistej sytuacji,
a także tego, czy wyrządzona krzywda ma charakter odwracalny i przemijający czy też trwały.

Niewątpliwie w przypadku naruszenia dobra osobistego w postaci więzi rodzinnej, gdy członkowie tej rodziny żyją zgodnie i są ze sobą mocno związani, śmierć jej członka może stanowić dla innych członków rodziny duży wstrząs, co może rodzić ogromne cierpienia psychiczne.

Krzywda ta ma charakter trwały, jej skutków nie da się już odwrócić. Rozmiary krzywdy są tym większe, im mocniejsza była więź pomiędzy członkami rodziny.”