Czy można pociągnąć do odpowiedzialności karnej rodziców/opiekunów dzieci łamiących przepisy związane z kwarantanną?
Od 1 kwietnia 2020 roku aż do odwołania w związku z epidemią koronawirusa zostały wprowadzone nowe restrykcje przewidujące m.in. zakaz wychodzenia osób do lat 18 bez opieki dorosłych. Ich obecność na ulicach będzie usprawiedliwiona tylko wówczas, gdy będą przebywali w obecności dorosłego rodzica lub opiekuna.
Nadal w mocy pozostały ograniczenia w przemieszczeniu się osób. Opuszczenie domu jest dopuszczalne tylko w trzech przypadkach, a mianowicie w przypadku dojazdu do pracy, wolontariatu na rzecz walki z COVID-19 czy załatwiania spraw niezbędnych do życia codziennego.
Co w przypadku rodziców/ opiekunów dzieci które złamią kwarantannę?
Czy można pociągnąć takiego rodzica do odpowiedzialności karnej?
Polskie przepisy karne przewidują, iż każdy odpowiada za swój czyn.
Granicę wieku pozwalającą ponieść odpowiedzialność karną określa art. 10 Kodeksu karnego, zgodnie z którym „Na zasadach określonych w niniejszej ustawie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu lat 17”. Takie samo brzmienie ma
art. 8 Kodeksu wykroczeń.
Nieco inaczej sytuacja kształtuje się na gruncie art. 105 Kodeksu wykroczeń. Zgodnie z jego obecnym brzmieniem „Kto przez rażące naruszenie obowiązków wynikających z władzy rodzicielskiej dopuszcza do popełnienia przez nieletniego czynu zabronionego przez ustawę jako przestępstwo, w tym i przestępstwo skarbowe, wykroczenie lub wykroczenie skarbowe i wskazującego na demoralizację nieletniego, podlega karze grzywny albo karze nagany.”
W uproszczeniu wskazując przepis ten mówi o przypadku, w którym rodzic, czyli przedstawiciel małoletniego, rażąco narusza swoje obowiązki związane z nadzorem,
w związku z czym może odpowiadać w ramach kary grzywny do 5000 zł lub kary nagany za popełnione przez dziecko wykroczenie bądź przestępstwo.
Przepis ten, jak się wydaje, będzie najczęściej stosowany do przypadków, w których dzieci będą łamać obowiązkową kwarantannę.
Aby jednak miał on zastosowanie w przedstawionym przykładzie musi dojść do rażącej postawy rodzica. Nie będzie to zatem zwykłe zachowanie, polegające na tym, że dziecko nagle wybiegnie z domu i rodzic nie był w stanie tego dziecka upilnować.
Kiedy będzie zatem zachodziło rażące naruszenie obowiązków wynikających
z władzy rodzicielskie?
Kwalifikacja zachowania jako rażąco naruszającego obowiązki rodzicielskie będzie możliwa wyłącznie w odniesieniu do rzucających się w oczy naruszeń obowiązków wynikających z władzy rodzicielskiej, a więc dalece odbiegających od naruszeń typowych,
z jakimi stosunkowo często można spotkać się w codziennym życiu.
Ponadto, naruszenie musi być oczywiste, czyli bezsporne. Oznacza, że nie powinno być żadnych wątpliwości, iż oceniane zachowanie się sprawcy jest naruszeniem obowiązków wynikających z władzy rodzicielskiej. W końcu rażące może być tylko takie naruszenie obowiązków wynikających z władzy rodzicielskiej, które charakteryzuje się dużym nasileniem, jest daleko idące.
Co więcej rodzic może być również pociągnięty do odpowiedzialności karnej
w przypadku naruszenia kwarantanny przez dzieci na gruncie art. 116 § 2 Kodeksu wykroczeń. Przepis ten wskazuje, że tej samej karze jak powyżej (5000 zł luba kara nagany) podlega ten, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, nie dopełnia obowiązku spowodowania, aby osoba ta zastosowała się do określonych nakazów, zakazów, wskazań lub zarządzeń leczniczych.
Co istotne przepis ten obejmuje również opiekunów dzieci i osób bezradnych
(np. chorych, niepełnosprawnych) – opiekun ma zadbać, by podopieczny przestrzegał zakazów i procedur wynikających np. z objęcia danego mieszkania kwarantanną.
