Cofnięcie zgody na orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie obu stron na etapie apelacji.

Strona główna Porady prawne

Bartosz Kowalak

15 marca 2019

W jednym z artykułów, które pojawiły się na niniejszym blogu pisałem o możliwości cofnięcia powództwa o rozwód, które w zasadzie dopuszczalne jest, aż do czasu uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. W niniejszym wpisie chciałbym na przykładzie wyroku Sądu apelacyjnego w Poznaniu poruszyć inną ciekawą zagrywkę procesową, jaka może pojawić się w toku postepowania o rozwód, tj. cofnięcia zgody na wydanie wyroku rozwodowego bez orzekania o winie obu stron.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu w sprawie o Sygn. akt I ACa 148/13 zajmował się następującym stanem faktycznym.:

 „Wyrokiem z dnia 29 sierpnia 2012r. Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział XIV z siedzibą w Pile rozwiązał małżeństwo stron powódki G. B. z pozwanym M. B. bez orzekania o winie, orzekł o sposobie korzystania ze wspólnego mieszkania stron w sposób bliżej wskazany w sentencji wyroku w tym zakresie Sąd Okręgowy oparł się na zgodnym wniosku stron oraz rozstrzygnął o kosztach procesu.W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że bezsporne jest, iż w małżeństwie stron nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia uzasadniający z mocy art. 56 § 1 krio orzeczenie rozwodu. Zgodny wniosek stron o rozwiązanie ich małżeństwa bez orzekania o winie był dla Sądu Okręgowego wiążący z mocy art. 57 § 2 krio.”

 

Mimo wydania wyroku bez orzekania o winie powódka po wydaniu wyroku z jakiś przyczyn zmieniła zdanie i wniosła apelację, w której wskazała, iż cofa swoje oświadczenie o wyrażeniu zgody na orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie, wnosząc jednocześnie o ustalenie winy męża.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu zgodnie z apelacja powódki wyrok Sądu I Instancji uchylił wskazując co następuje:

 

„Stosownie do art.57 § 2 krio na zgodne żądanie małżonków sąd rozpoznający w sprawę o rozwód zaniecha orzekania o winie za rozkład pożycia. Zgoda ta musi istnieć w chwili wyrokowania i może być przez każda ze stron cofnięta nawet w postępowaniu odwoławczym( por. uchwała Sądu Najwyższego z 25.10.2006r. III CZP 87/06). Jak wskazano wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2005 r., IV CK 557/04, choć unormowanie takie wpływa niekorzystnie na sprawność postępowania, gdyż pociąga przeważnie za sobą konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku (art. 386 § 4 k.p.c.) ze względu na spór co do okoliczności decydujące o winie – jednak ze względu na doniosłe skutki orzeczenia, sprawność postępowania musi ustąpić potrzebie zapewnienia dwuinstancyjnego rozpoznawania sprawy również w tym przedmiocie. Rozpoznając sprawę pod kątem tych wskazań należy zauważyć, że w niniejszej sprawie Sąd I instancji z uwagi na zgodny wniosek stron o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie przeprowadził w bardzo ograniczonym zakresie postępowanie mogące służyć ustaleniu, która ze stron zawiniła rozkładowi pożycia, a nadto w ogóle nie rozważał tej kwestii w uzasadnieniu orzeczenia. Skoro jednak powódka korzystając z przysługującego jej uprawnienia, cofnęła w postępowaniu odwoławczym swoją zgodę na rozwód bez orzekania o winie( prot. rozprawy apelacyjnej 00:02:49), to powstała sytuacja, w której zebrany dotychczas materiał dowodowy nie był wystarczający dla prawidłowego rozstrzygnięcia o żądaniach stron.Z chwilą złożenia przez strony zgodnego oświadczenia, o którym mowa w art. 57 § 2 krio powódka cofnęła też wnioski dowodowe na okoliczność ustalenia winy rozkładu pożycia. W apelacji powódka domaga się przeprowadzenia tych dowodów , a w tej zmienionej sytuacji procesowej także pozwany będzie uprawniony do złożenia stosownych wniosków dowodowych.Z uwagi na powyższe Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 4 kpc uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, który w dalszym toku postępowania winien zgodnie z art. 57 § 1 krio ustalić, czy i która ze stron ponosi winę rozkładu.”

 

Jak więc widać strony mogą w zakresie wyrażenia zgody na orzeczenie rozwodu bez orzekania o winie małżonków cofnąć, aż do wydania wyroku apelacyjnego. Jest to bardzo ważna okoliczność, która może być wykorzystana przez nielojalnie zachowująca się stronę. warto więc korzystać z pomocy adwokata przy ustalaniu strategii procesowej w sprawie o rozwód. Może bowiem się okazać, iż elementem wyroku rozwodowego były także inne okoliczności niż tylko orzeczenie o winie, które nie zostały zaskarżone apelacja i jako takie mogą się uprawomocni.

 

autor: radca prawny Bartosz Kowalak

Kancelaria Kacprzak Kowalak i Partnerzy

Adwokaci i Radcowie Prawni

Poznań, Mickiewicza 18a/3